برهمکنش آبیاری جویچه ای یک در میان و سطوح مختلف نیتروژن بر محصول چغندرقند و شستشوی نیتروژن در لایسیمترهای کشت

کم آبیاری توام با مدیریت مصرف کود یک راهکار مناسب برای حفظ منابع آب، محیط زیست و دستیابی به عملکرد مناسب می باشد. این پژوهش به منظور بررسی تلفات آب و کود نیتروژن، مقدار محصول و کارآیی مصرف آب در آبیاری جویچه ای یک در میان متغیر و ثابت و مقایسه آن با آبیاری جویچه ای معمولی، بر روی گیاه چغندرقند در لایسیمترهای کشت دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز طی در سال های 1389 و 1390 انجام شد. سه روش آبیاری در چهار سطح نیتروژن صفر، 80، 160 و 240 کیلوگرم در هکتار اعمال گردید. نتایج نشان داد اعمال روش های آبیاری یک در میان متغیر و ثابت به ترتیب سبب کاهش مصرف 22 و 25 درصدی عمق آبیاری نسبت به آبیاری معمولی شد. آبشویی نیترات در روش های یک در میان متغیر و ثابت بطور میانگین به ترتیب 44 و 50 درصد نسبت به روش معمولی کاهش یافت. لذا روش های آبیاری یک در میان می تواند نقش مهمی در حفظ و کنترل نیتروژن در منطقه ریشه داشته و از آلودگی آب های زیرزمینی جلوگیری نماید. اثر روش های آبیاری، کاربرد نیتروژن و برهمکنش این دو بر عملکرد و بازده مصرف آب معنی دار شد. عملکرد ریشه در آبیاری های یک در میان متغیر و ثابت به ترتیب به میزان 10 و 12 درصد نسبت به آبیاری معمولی کاهش یافت. همچنین شکر تولیدی در روش های یک در میان متغیر و ثابت نسبت به آبیاری معمولی به میزان 8 الی 10 درصد کاهش یافت که این مقدار کاهش معنی دار بود. بازده مصرف آب برای عملکرد ریشه و شکر در روش یک در میان متغیر 12 و 17 درصد و در روش یک در میان ثابت 11 و 17 درصد نسبت به آبیاری معمولی افزایش یافت. حداکثر سود و بهره وری اقتصادی آب در روش آبیاری یک در میان متغیر با نیتروژن کاربردی 160 کیلوگرم در هکتار بدست آمد. بنابراین جهت بهینه سازی مصرف کود نیتروژن، بازده مصرف و بهره وری اقتصادی آب، روش آبیاری یک در میان متغیر با نیتروژن کاربردی 160 کیلوگرم در هکتار توصیه می شود. بازده مصرف نیتروژن و بازده محصول برای مصرف نیتروژن در روش های آبیاری یک در میان نسبت به روش آبیاری معمولی به دلیل کمتر شدن نیتروژن جذبی گیاه کاهش یافت.